Ayah Mertua, Engkau Ayahku!

Ilustrasi: coretan-bunda.blogspot.com

Entah mengapa hari ini wajah ayah mertua saya selalu terbayang. Entah mengapa kerinduan pada beliau tiba-tiba membuncah, merayapi pikiran ini sehingga tanpa terasa air mata menetes. Kerinduan ini bukan sekali,

tetapi berkali-kali muncul begitu saja. Ia laksana tamu tak diundang, datang sesukanya, lantas pergi juga tanpa pamit setelah membuat saya terisak-isak menangis di sudut kamar. Ya, kamar yang pernah menjadi tempat ayah mertua saya berehat menghilangkan penat selama berobat di Banda Aceh.

Kerinduan ini saya anggap wajar karena sudah 4 bulan berlalu, tepatnya 25 Juni 2015, beliau pergi selamanya meninggalkan kami sekeluarga, pergi menghadap sang Ilahi dengan damai sambil tersenyum. Kerinduan ini bukan berarti saya tidak menerima kepergian beliau. Dari lubuk hati yang paling dalam, saya ikhlas beliau pergi lebih dahulu, apalagi saya bersyukur karena beliau meninggal di malam dan bulan yang baik, yaitu malam Jumat, 8 Ramadan 1436 H, malam dan bulan yang didambakan oleh setiap muslim untuk pergi menghadap Ilahi. 

Bagi saya beliau adalah ayah mertua terbaik di dunia ini dan anugerah yang sangat berharga diberikan Allah kepada saya. Betapa tidak, selain sebagai ayah, beliau juga menjadi teman bagi saya, teman berbagi, teman berkeluh kesah menghadapi kerasnya hidup ini. Beliau juga sebagai ayah tempat saya meminta solusi atas segala permasalahan yang saya hadapi. 

Saya masih ingat suatu ketika hampir berputus asa. Beliau hadir menyemangati saya, dan berkata, “Hana pue Andi, saba mantӧng, mandum nyoe ka geutentukan lé Allah. Tanyoe tinggai usaha. Hana peue susah Andi. Na ayah sajan ngӧn Andi. Bèk susah bôh.” Hari ini kalimat itu masih terngiang-ngiang, dan ketika kembali mengingat ini, saya menangis sejadi-jadinya.

Sejak menjadi anggota keluarga baru dalam keluarga beliau, saya tak pernah didiamkan, beliau juga tak pernah menjaga jarak dengan saya layaknya yang dilakukan oleh sebagian ayah mertua lain yang menjaga jarak berbicara dengan menantunya karena persoalan ego semata. Keegoan seperti itu tak ada pada ayah mertua saya. Beliau sering duduk bersama dengan saya di teras rumah dan membicarakan berbagai hal. Cerita-cerita beliau tentang perjuangan hidup membuat saya terkagum-kagum, dan sesekali tertawa ketika beliau menceritakan hal-hal yang lucu.

Ketika di Banda Aceh, beliau juga sering saya ajak berjalan-jalan dengan sepeda motor saya, menikmati suasana Kota Banda Aceh. Kadang-kadang beliau sendiri yang mengajak saya. “Andi, jak tajak meu-‘èn siat. Ayah suntôk that.” Maka, pergilah kami berdua berkeliling Kota Banda Aceh, ke Ulee Lheu, Masjid Raya Baiturrahman, Kapal Apung, hingga ke Blang Bintang melihat-lihat bandara.

Beliau juga sangat sayang kepada cucu-cucunya. Saya masih ingat ketika anak saya baru lahir. Setiap pulang dari kedai tempat beliau jualan, selalu beliau memanggil-manggil anak saya. “Ho ka aneuk alôh, Balqis, Balqis, Balqiiis!” Setiap hari beliau selalu melihat anak saya di dalam kamar sebelum pergi berjualan ke kedai.

Dua tahun bersama beliau, hidup saya terasa lebih indah, menjadi lebih berwarna. Namun, semuanya berubah muram ketika beliau sakit. Saya sering menangis sendiri, bahkan kadang mengeluh. Mengapa beliau harus sakit? Mengapa sakit itu harus ditanggung oleh beliau? Begitu kata saya. Akan tetapi, saya kemudian sadar bahwa semuanya adalah ketentuan Allah.

Yang membuat saya salut, meski sakit, beliau tetap periang. Orang lain yang  melihat beliau, tak menyangka bahwa di balik keriangan itu, tersimpan kesedihan yang mendalam. Selama di rumah sakit, beliau menjadi penghibur bagi orang sakit lainnya, padahal ketika itu beliau juga sakit keras.

Meski sakit, beliau tetap memikirkan kami. Di saat-saat beliau sudah hampir tak dapat berbicara, di saat beliau sesak, di saat dada beliau sakit seperti diremas-remas, di saat beliau sudah tak mampu berjalan, di saat makan harus disuapi, beliau memanggil saya dengan isyarat tangan. Setelah mendekatkan telinga saya ke mulut beliau, beliau berkata, “Andi, Balqis ho ka?” “Andi, na breuh kah di rumoh?”, “Andi manteng na pèng kah? Nyoe hana, kacok ju lam kantong sileuwu ayah.”

 

Begitu seringnya beliau peduli kepada saya dan anak saya, sampai-sampai saya mengatakan pada beliau, “Ayah hana peu piké keu kamoe, yang peunténg ayah piké keu ayah mantӧng, pakiban cara ayah beu seumangat, beu puléh, beu bagah tajak wo u rumoh.” Beliau mengangguk saja. Di hari berikutnya, beliau memanggil saya lagi. Saya pun mendekatkan telinga saya, lalu beliau berbisik, “Andi, kah, Balqis, Suri, peu ka lheuh bu. Nyoe galom, cok ju pèng ayah lam kantong bajèe, bloe eungkӧt. Peumeu’ah ayah sakét hana jeut sajan tinggai ngon kah. Peumeu’ah ayah ka peususah kah silama ayah sakét.” Lagi-lagi beliau menunjukkan kepeduliaan beliau kepada kami. Beliau susah hatinya jika kami susah, sebaliknya beliau senang hatinya jika kami senang. Maka, setiap pertanyaan itu diajukan kepada saya, saya hanya menjawab, “Ka bèrèh ayah, hana peu susah, kamoe gӧt-gӧt mantӧng.” Beliau pun tersenyum, pertanda beliau bahagia karena kami baik-baik saja.

Ya, begitulah ayah mertua saya. Beliau sangat peduli kepada kami meski waktu itu beliau sakit keras. Setiap membisikkan sesuatu kepada saya, beliau selalu menanyakan keadaan saya, istri, dan anak saya. Tak lupa beliau menanyakan keadaan Bang Ajir, Bang Jamil, Bang Jamal, cucu-cucu beliau. Namun, selaku manusia biasa, adakalanya beliau mengeluhkan sakit yang beliau derita. Katanya sambil berbisik kepada saya, “Andiiii, sakét that ayah, sakét that dada ayah, sesak that Andi. Peu ék puléh ayah Ndi? Sang ayah han puléh lé.” 

“Puléh, Yah. Ayah pasti puléh. Ayah tetap semangat bôh, bèk menyerah,” kata saya sambil menahan tangisan. Tak tahan, saya pun keluar dan menangis sejadi-jadinya di luar ruangan rumah sakit, sambil berdoa, “Ya Allah, neupeupuléh ayahlôn.”

Hari ini, genap 4 bulan beliau pergi untuk selamanya. Meski menyisakan duka yang mendalam, kami sekeluarga telah mengikhlaskan kepergian beliau. Saya senantiasa selalu mendoakan beliau agar beliau menjadi penghuni surga. Amin. 

Selamat jalan ayah, kebaikanmu takkan pernah saya lupakan. Kepedulianmu terhadap sesama menjadi contoh bagi saya, dan menjadi pelajaran bagi saya untuk juga peduli dengan sesama. Selamat jalan ayah mertuaku, engkau adalah ayahku, selalu dan selamanya.[]